SATI Beyond The Bunch 1st Quarter 2024

Quarter 1

BEYOND

2 0 2 4

FOKUS OP: Bewarings- landbou

Creating a progressive , equitable and sustainable South African Table Grape Industry.

PROUDLY PRESENTED BY

WELCOME

About Beyond the Bunch This quarterly publication aims to serve as a science-based resource for the South African table grape industry. Each edition will feature an article exploring a topic or questions raised by industry, with links to related additional reading. Submit your topic or questions Producers and industry stakeholders are encouraged to suggest scientific or technical questions or topics of interest. We will strive to address as many of these as possible. Feature your brand SATI invites interested businesses and organisations to sponsor this publication. Sponsorship includes a banner and full page advert in the applicable edition. Contact mecia@satgi.co.za to feature your brand. Email tarryn@satgi.co.za to submit your request.

BEYOND THE BUNCH • 3 • KWARTAAL 1 • 2024

ANNA MOUTON

’n Houtspaander deklaag bo-oor kompos in ’n jong wingerd.

BEYOND THE BUNCH • 4 • QUARTER 1 • 2024

BEWARINGS- LANDBOU IN KORT

Wat is dit en watter voordele kan produsente realisties verwag?

Daar is uitstekende redes waarom tafeldruifprodusente bewaringslandboupraktyke moet oorweeg maar dit gaan nie alle probleme rondom volhoubaarheid oplos nie. Hierdie oorsig beantwoord vrae wat SATI van tafeldruifprodusente ontvang. DEUR ANNA MOUTON

Kan ek diere in my wingerd inbring?

Is bewarings- en herlewings landbou dieselfde? Amper. Beide poog om grondvrugbaarheid deur sekere praktyke te bevorder. Bewaringslandbou steun op minimale grondversteuring, permanente grondbedekking, en handhawing van plant diversiteit. Herlewingslandbou is al drie hierdie beginsels plus die integrasie van diere. Beide tipes landbou mik om die hoeveelheid or ganiese materiaal en biologiese aktiwiteit in die grond te verhoog.

In teorie, ja. Dit is egter baie makliker om dieremis by kompos te voeg en dit in die wingerd in te bring. Dieremis is die primêre voordeel wat diere na die wingerd bring. Sommige diere – soos eende – het ook die voordeel dat hulle peste vreet. Ander – soos skape – het weer die nadeel dat hulle wing erd vreet en infrastruktuur soos besproeiing kan beskadig. Diefstal en roofdiere is in sommige areas problematies. Meer as een produsent se wingerd diere het ook al ontsnap en sonde met die bure veroorsaak.

BEYOND THE BUNCH • 5 • KWARTAAL 1 • 2024

Hoe kan produsente organiese materiaal in die grond verhoog?

Dekgewasse Dekgewasse is plante wat saam met die kommersiële gewas groei met die spesifieke doel om produksie op een of ander manier te ondersteun. Bewaringsland bou fokus op die grondvrugbaarheidsaspekte maar dekgewasse kan ook ander funksies verrig soos om byvoorbeeld stof te beheer. Dekgewasse bied al die voordele van deklae en nog meer. Lewende plante stuur self wortels en organiese materiaal in die grond in waar deklae op grondor ganismes staatmaak om die organiese materiaal in te werk. Plantwortels verbeter ook grondstruktuur deur die grond te belug en kompaksie teen te werk. In teenstelling met kompos en deklae is dekgewasse relatief goedkoop – dekgewasse is basies ’n deklaag wat in plek gekweek word. Die saai van ’n deklaag is waarskynlik die maklikste manier vir produsente om met bewaringslandbou te begin. Hou die volgende in gedagte: • Dit mag nodig wees om hardnekkige of probleem onkruide chemies te onderdruk voordat die dek gewas die eerste maal gevestig word. • Bewerk die grond in gevestigde wingerde voor dat dekgewasse die eerste keer gesaai word. Die grond word daarna nie weer versteur nie. • Saai in die herfs en rol die dekgewas plat voordat die wingerd in die lente weer uitloop. Platrol is beter as sny omdat die platgerolde dekgewas die grond meer effektief bedek en beskerm. • Eksperimenteer om die beste spesies vir ’n spe sifieke perseel te vind. ’n Mengsel van twee na drie spesies is dikwels meer suksesvol as ’n enkele spesies. Wees versigtig vir dekgewasse wat blom aangesien hulle blaaspootjies kan lok. • Wees gereed om aanvanklik jaarliks dekgewasse te saai. Na ongeveer vyf jaar kan daar ’n genoeg same toename in natuurlike grasse wees dat saai nie meer nodig is nie. • Die wingerd gaan anders lyk – moenie streef na oormatige netheid en al die goeie werk tot niet maak deur chemiese onkruiddoders te spuit nie. Bestuur mettertyd die onkruid met behulp van dekgewasse af. Dekgewasse is nog steeds gewasse en daar gaan ’n leerkurwe vir elke situasie wees. Meer inligting is beskikbaar in die boek Cover Crops in South African Vineyards wat vanaf SATI verkrygbaar is.

Die onderliggende beginsel is om meer by te sit en minder te verloor. Laasgenoemde kom op minimale grondversteuring neer – vermy dus enige vorm van bewerking. Organiese materiaal word hoofsaaklik in die vorm van kompos, deklae, en dekgewasse bygesit. Kompos Kompos is organiese materiaal wat reeds afgebreek is. Dit kan van amper enigiets organies gemaak word: snoeisels, tuinvullis, kraalmis, en seebamboes is algemene bestanddele. Die verhouding tussen stik stof- en koolstofryke bestanddele en die voginhoud van die mengsel is kritiek vir suksesvolle kompostering. Komposhope moet ook warm genoeg word om on kruidsade en ongewensde mikrobes te vernietig. Kompos kan in plantgate of as deklaag gebruik word. Dit blyk veral voordelig vir jong plante te wees. Die voordeel van kompos is die geweldige aantal grondmikrobes wat daarmee saamkom. Selfs ’n rela tiewe klein hoeveelheid kompos kan die biologiese aktiwiteit in die grond ’n hupstootjie gee. Die nadele van kompos sluit in dat dit vinnig verdwyn omdat dit reeds grootliks afgebreek is. Dit is ook rela tief duur en soms skaars maar produsente kan nat uurlik self kompos maak. Ongeag die bron behoort hulle ’n ontleding van die kompos te bekom sodat hulle weet wat die impak op grondvoedingstowwe en -balans gaan wees. Deklae ’n Deklaag is presies soos die naam sê: enige bedek king op die grond. Dit hoef nie organiese materiaal te wees nie maar slegs ’n organiese deklaag sal die organiese materiaal in die grond verhoog. Orga niese deklae verhoog ook waterinfiltrasie, verminder verdamping, onderdruk onkruid, en stabiliseer grond temperatuur. Algemene voorbeelde van deklaagmateriale is hout spaanders en strooi. Kompos kan alleen of in kombi nasie met ander organiese materiaal as ’n deklaag gebruik word. Bedekking van kompos met ’n ander organiese deklaag skep ’n meer gunstige omgewing vir die grondorganismes in die kompos. Houtspaanderdeklae hou langer as strooi. Beide het egter dieselfde koste- en beskikbaarheidsbeperkings as kompos. Produsente kan ou wingerdstokke na ’n deklaag verwerk maar wees bedag op die risiko van stamkankers – sommige wingerdpatogene kan moontlik op dooie hout in die wingerd voortplant en snoeiwonde infekteer.

BEYOND THE BUNCH • 6 • QUARTER 1 • 2024

Aktiewe wingerd wortelgroei vind direk onder die houtspaan der deklaag plaas.

ANNA MOUTON

Gaan bewaringslandbou my in staat stel om chemie te verminder? Ja en nee. Dit hang af van die tipe chemie maar meestal nee. Verbeterde grondvrugbaarheid sal die be hoefte aan kunsmis definitief verlaag. Dit is egter moeiliker om byvoorbeeld stikstofvlak ke te bestuur omdat natuurlike stikstofvrys telling in die grond tydens veral warmer weer plaasvind. Produsente gaan dus stikstofvlak ke noukeurig moet moniteer om sodoende enige toedienings betyds te staak. Dit blyk dat grondgedraagde probleme soos plantpatogene aalwurms deur bewar ingslandboupraktyke onderdruk word. Che miese aalwurmbeheer kan in sekere gevalle heeltemal gestaak word. Bogrondse siektes en plae word egter nie noemenswaardig beïnvloed nie. Dit is wel so dat die wingerdstokke in bewaringsland bou gesonder is en minder peste lok maar chemiese gewasbeskerming bly merendeels dieselfde as vir wingerde wat konvensioneel bestuur word. Op hierdie stadium is daar nie goeie bewyse dat dekgewasse natuurlike predatore gen oegsaam bevorder dat dit ’n betekenisvol le uitwerking op peste in wingerd het nie. Sekere dekgewasse mag inteendeel peste bevorder – verwys na die blaaspootjie voor beeld hierbo – en produsente mag dus vind dat graandekgewasse die veiligste opsie is.

Hoe verhoog bewaringslandbou grondvrugbaarheid? Vrugbaarheid kan as die produktiwiteit van die grond gedefinieer word – kan dit jaar na jaar ’n goeie oes met minimale insette lewer? Organiese materiaal verhoog grondvrugbaarheid op vele maniere: • Verbeter grondstruktuur wat kompaksie teenwerk en die beweging van water en wortels deur die grond vergemaklik. Waterinfiltrasie is beter en afloop is minder. • Verhoog waterhouvermoë wat wateropname deur die wingerd verhoog en waterverliese as gevolg van afloop verminder. Beter waterhouvermoë beteken daarby makliker besproeiingskedulering. • Verbeter beskikbaarheid van voedingstowwe. Orga niese materiaal bevorder biologiese aktiwiteit in die grond wat die vrylating en opname van makro- en mikro-element dryf. • Onderdruk skadelike organismes soos plantpatogene aalwurms deur groter getalle en diversiteit van grond organismes te handhaaf. Suid-Afrikaanse gronde is geneig om minder organiese materiaal te bevat omdat ons warm klimaat die afbraak van organiese materiaal versnel. Dit is egter ongetwy feld moontlik om organiese materiaal op te bou – pro dusente van allerlei gewasse het dit al talle male bewys. Tegnies gesproke is organiese materiaal en grondkoolstof nie identies nie maar vir praktiese doeleindes is hulle die selfde. Die implikasie is dat verhoogde organiese mate riaal ’n manier is om koolstof in die grond vas te vang en derhalwe koolstofdioksied uit die atmosfeer te verwyder. Vasvanging van koolstof in die grond is dus nie net goed vir die plant nie – dit help ook met klimaatsverandering.

BEYOND THE BUNCH • 7 • KWARTAAL 1 • 2024

WAAR KAN MENSE MEER LEER?

CONTACT US FOR CONTENT ENQUIRIES: Submit your topic or question. tarryn@satgi.co.za

CONTACT US FOR SPONSORSHIP ENQUIRIES: Feature your brand. mecia@satgi.co.za

Besoek die SATI webwerf om boeke oor dekgewasse, grondvoorbereiding, en bemesting te bestel.

Daar is verskeie relevante artikels op die SAFJ webwerf. Dit is gratis beskikbaar.

Oorkant Boerdery in De Wet implementeer reeds vir 15 jaar bewaringslandboupraktyke in hulle tafeldruifwingerde. Hulle moniteer grondgesondheid deur onder andere ’n jaarlikse worteloudit te doen. SATI lede wat belangstel om die worteloudit by te woon kan vir Johniby Rabie van Oorkant Boerdery direk kontak by info@oorkant.co.za.

OORKANT BOERDERY

Hortgro Science se Fresh Quarterly tydskrif het ’n reeks artikels oor organiese materiaal en dekgewasse gehad.

Neem asseblief kennis dat hierdie lys nie volledig is nie. Ons is bewus daarvan dat ander hulpbronne kan bestaan.

BEYOND THE BUNCH • 8 • QUARTER 1 • 2024

Avant-Garde SA_021 863 3165

CREATING A PROGRESSIVE , EQUITABLE AND SUSTAINABLE TABLE GRAPE INDUSTRY

SATI’S KEY AREAS OF INTERVENTION

Technical Market Access | Market Development | Research and Technical Transfer | Industry Statistics and Commercial Information | Transformation | Technical Support | Communication and Stakeholder Engagement | Human Capacity and Skills Development. These interventions are aimed at assisting producers to G ain, R etain, O ptimise and W iden ( GROW ) market access. SATI is funded by a grower levy. SATI is a co-founder and a key supporter in the Sustain ability Initiative of South Africa (SIZA).

SOUTH AFRICA – QUALITY ON ROOT

63 Main Road, Paarl 7646 PO Box 2932, Paarl 7620

+27 21 863 0366 info@satgi.co.za linkedin.com/company/satgi @sati_sa satgi.co.za

Scan to follow us on LinkedIn